Dit principe is van toepassing op het grootste deel van ons leven. Schrijnwerkers spreken over tweemaal meten en éénmaal doorzagen. We leren onze kinderen dat zij links moeten kijken, dan rechts en dan nogmaals links wanneer ze de straat oversteken. En wanneer het op ons geloof aankomt moeten we nog meer voorzichtig zijn en alles wat we horen toetsen.
In 1Tes. 5:21 staat: “Test all things; hold fast what is good.” Met andere woorden niet alles is goed en betrouwbaar, maar alles moet eerst getoetst worden. De nobele inwoners van Berea onderzochten Paulus' onderwijs heel nauwkeurig en werden daartoe ook aangemoedigd. (Hand. 17:11).
We leven in gevaarlijke tijden en de wereld is vol van misleiders, valse profeten, wolven in schaapskleren en ketters. Zij die de Waarheid prediken zijn een kleine minderheid terwijl de valse apostelen enorme budgetten hanteren waarmee ze alle media domineren. Ongeacht of je luistert naar "Christelijke" radio, kijkt naar "Christelijke" televisie of "Christelijke websites, of een "Christelijke" boekenwinkel binnenstapt, al wat zonderling mag genoemd worden wordt daar bijeengebracht opdat je niet in aanraking zou komen met de Waarheid. Toch worden duizenden elke dag misleid om alles te geloven wat wordt verkocht onder de vlag “Christelijk.”
Het is dus noodzakelijk dat we elk woord dat we horen of lezen nagaan. Hoe doen we dat? Hier volgen enkele korte aanwijzingen:
Vooeerst, luister naar de stem van de Geest: “…when He, the Spirit of truth, has come, He will guide you into all truth” (Joh.16:13). “Your ears shall hear a word behind you, saying, ‘This is the way, walk in it’" (Jes. 30:21). Laat me dit duidelijk stellen: Je kan een boodschap of een man enkel op basis van deze innerlijke stem beoordelen. Maar als je luistert naar de ingevingen van God's Geest, zul je jou dikwijls ongemakkelijk voelen over iets, wat wil zeggen dat het tijd wordt om te stoppen en te toetsen. Op dezelfde manier wil een goed gevoel over iemand of over een lering niet zeggen dat het goed is - je moet het nog steeds toetsen. Bijna elke week krijg ik emails van mensen die vragen hebben over iets omdat zij "het niet aanvoelden als juist". In de meeste gevallen hebben ze gelijk. Het verkeerde wordt zo slim en zo aantrekkelijk gepresenteerd dat het soms niet zo duidelijk te zien zal zijn. Zo ook zal een onaangenaam gevoel over een boodschap moeten getoetst worden.
Overreactie in gevallen van extreme mystiek en gevoelsmatige religies, en het verwerpen van alles wat niet zwart op wit staat wordt snel gemaakt. Maar Jezus beloofde dat: “the Helper, the Holy Spirit, whom the Father will send in My name, He will teach you all things, and bring to your remembrance all things that I said to you” (Joh.14:26). Paulus schrijft “For as many as are led by the Spirit of God, these are sons of God” (Rom.8:14). Luister naar Hem . Hij zal jou dikwijls waarschuwen voor gevaar en je erop attent maken dat je nog verder moet gaan met toetsen.
De tweede toets is de vraag stellen: “Komt dit overeen met wat er in de Schriften staat.” De vraag is dus niet of de spreker/auteur een vers citeert. De vraag is "komt dit overeen met de algemene leer van de Bijbel". Het is simpel om verkeerde leer te ondersteunen met verzen die uit hun context worden gelicht.
Stel dan deze vraag: “Wat leert de Bijbel exact over dit onderwerp?”. Je zult verrast staan over hoeveel je kan leren door het gebruik van een concordantie. De eerste keer dat ik mensen in kerken hoorde blaffen als honden, en dit als een "zegen van God" beschouwden, keek ik onmiddellijk naar elke vers dat sprak over honden en blaffen. Dat kleine onderzoek bracht aan het licht dat telkenmale over honden werd gesproken in de Bijbel, deze symbool stonden voor het kwaad, demonen en dat wat verontreinigd is. Als de duivel in de Bijbel dus wordt voorgesteld als een hond (Psalm 22:17; 59:7;67:24), kan dan het blaffen van een hond een manifestatie zijn van de H.Geest?
De vierde vraag is of de lering nieuw is, of representatief voor wat de kerk altijd al heeft geloofd? Als dan de evangelist zegt dat God uit 9 delen bestaat, moeten we dat onmiddellijk zien als tegenstrijdig met de algemeen aanvaarde doctrine van de drie-eenheid van God. Soms zijn nieuwe leringen niet zo duidelijk als deze, maar het punt is - ze zijn nieuw.
Dit alles natuurlijk in de veronderstelling dat je de basisleer van het geloof kent. Dat is namelijk het probleem. De meeste Christenen kennen de fundamenten van het geloof niet en “My people are destroyed for lack of knowledge” (Hosea 4:6). Als je niet in staat bent de fundamenten van het Christelijk geloof op te noemen en te beschrijven, dan ben je in gevaar.
Ik vraag jou niet om een theoloog te zijn, net zoals je ook geen chemicus moet zijn om te weten dat proteïnen voeding is en arsenicum vergif. Je moet de basis kennen want anders zal je de grootste leugens slikken en misleid worden. Wanneer iemand afkomt met een leer die de basiskennis van het geloof tegenspreekt moet je heel voorzichtig wezen. Toets opnieuw. Heb je hem verkeerd begrepen? Versprak hij zich of gelooft hij werkelijk dat wat je hem hoorde zeggen? We komen niet allemaal overeen over elk detail van het geloof, maar er zijn bepaalde niet-negeerbare doctrines die men niet kan bediscuteren en je moet weten welke deze zijn.
De vijfde vraag is of de boodschap gebreken bevat in de logica. Ons geloof is logisch en rationeel en als predikanten irrationele en onbewezen beweringen maken, moeten ze worden getoetst. Er zijn vele manieren waarop predikanten en schrijvers simpele logicaregels breken. Hier is een voorbeeld van een “techniek” die dikwijls wordt gebruikt. Als “A” gelijk is aan “B” dan is “C” gelijk aan “D.” NEE! Het eerste gedeelte van deze verklaring heeft niets te doen met het tweede gedeelte. Wordt niet beetgenomen door een lange lijst van dingen die worden aangehaald maar die niets te doen hebben met de conclusie. Hier heb je een echt voorbeeld: God maakte Abraham rijk met materiele zaken, God maakte Isaac rijk (materieel), God maakte Jacob rijk (materieel), daarom wil God jou rijk maken met materiele zaken. Verkeerd. Er is geen directe link tussen de Aartsvaders, materiele zegen en jij – zelfs al beweren er dat velen.
De zesde vraag is of er bewijzen zijn van oneerlijkheid. Heeft de auteur het materiaal bestudeerd en op een eerlijke manier ervan getuigd, of heeft hij alle verzen over het hoofd gezien die zijn denkbeeld tegenspreken en enkel deze gebruikt die zijn gedachte ondersteunen. Heeft hij op flagrante wijze woorden of hun betekenis veranderd? Heeft hij vertalingen gekozen en genomen die zijn zienswijze ondersteunen? Of maakt hij voor de hand liggende fouten over de feiten. Denk eraan dat als hij kan liegen over kleine dingen hij ook kan liegen over belangrijke dingen - vertrouw hem niet (Gal. 2:24).
Ik heb je net gevangen. Er is géén Galaten 2:24! Zo zul je versteld staan hoe dikwijls schrijvers en predikanten verzen citeren die absoluut niets te doen hebben met het onderwerp. Ze doen dit omdat ze weten dat hun toehoorders goedgelovig zijn en hun Bijbel niet openen om het te toetsen.
Volgende week deel ik met vragen doe je moet stellen over de auteur/spreker. Je moet zowel de boodschap als de boodschapper toetsen. Soms brengen goede predikanten een verkeerde boodschap. In dat geval moet je de boodschap verwerpen, maar niet de boodschapper. Maar soms kan een slechte boodschapper een goede boodschap brengen. In dat geval moet zowel de boodschapper als de boodschap verworpen worden. De enige manier om het verschil te kennen is te toetsen, toetsen en nogmaals te toetsen.